1. Uwagi ogólne
mmmJednym z naczelnych wyzwań i zadań, jakie stoją obecnie przed dziedzinami obejmowanymi wspólnym mianem geoinformatyki lub geomatyki, jest budowa europejskich - w ramach programów INSPIRE i GMES, a także krajowych i lokalnych, infrastruktur informacji przestrzennej. Metodologię budowy takich infrastruktur, utożsamianą często z metodologią informacji geograficznej, opisuje najpełniej i przy wykorzystaniu najnowocześniejszych metod, rozwiązań i narzędzi informatyki, technologii informatycznych, szeregu zaawansowanych działów matematyki, geodezji i kartografii oraz wielu dziedzin pokrewnych, rodzina norm europejskich serii ISO 19100. Normy te są stopniowo przyjmowane jako normy europejskie (EN), które są z kolei włączane do zbiorów norm krajów członkowskich Unii Europejskiej, w tym do zbioru Polskich Norm (PN). Blisko połowa dostępnego obecnie zbioru norm omawianej serii ISO jest lub niebawem będzie włączona do zbioru Polskich Norm, stanowiąc tym samym podstawowy i szeroko stosowany warsztat pracy analityka i projektanta systemów informacji geograficznej w ok. 30 obszarach tematycznych INSPIRE oraz w zbliżonej liczbie takich obszarów infrastruktury krajowej. W tym ostatnim przypadku oznacza to zaangażowanie do tych zadań analityków i projektantów przede wszystkim na szczeblu powiatowych ośrodków dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej, co charakteryzuje potencjalną powszechność praktycznego wykorzystania metodologii zawartej w omawianych normach. mmmNormy te cechuje nowy i niezwykle bogaty aparat pojęciowy, wynikający z faktu, że są one formułowane jako dokumentacja powstającej równolegle nowoczesnej metodologii informacji geograficznej, bez praktycznych doświadczeń z ich stosowania. Stąd normy i zawarta w nich metodologia nie posiadają na ogół, z natury rzeczy, ugruntowanego i dobrze zdefiniowanego zestawu pojęć oraz powszechnie akceptowanej terminologii. Jednocześnie warstwa terminologiczna w normach ma z konieczności charakter schematyczny i niepełny oraz zawiera liczne tautologie; często także precyzja definicji pojęć dominuje nad ich przystępnością. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na przystępność norm jest fakt, że do zbioru Polskich Norm włączane są normy europejskie w języku oryginału (angielski). Czynniki te powodują znaczne utrudnienia w percepcji norm i zawartej w nich metodologii jako, w istocie, nie tylko użytecznego, lecz wręcz niezbędnego narzędzia modelowania, projektowania, budowy i utrzymywania współdziałających składników infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce i w Europie. mmmW tej sytuacji, mając na celu uprzystępnienie użytkownikom norm ich treści i podstaw metodologicznych, komitet normalizacyjny PKN, KT 297 ds. Informacji geograficznej, uznał za celowe zespołowe opracowanie stosownego przewodnika terminologicznego do norm włączanych kolejno do zbioru Polskich Norm. Przewodnik taki ma mieć charakter encyklopedyczno - podręcznikowy, w którym poszczególne pojęcia, obok normatywnych definicji angielskojęzycznych, będą zdefiniowane i objaśnione w sposób jasny i przejrzysty, przystępny dla niespecjalisty w danej dziedzinie. |