2. Struktura e-Przewodnika

 

mmmJako ogólne reguły budowy e-Przewodnika przyjęto znormalizowane zasady ujęte w normie ISO/DIS 19104 (2002), która zawiera wytyczne co do zawartości i budowy części terminologicznej innych norm rodziny ISO 19100. W szczególności norma ta specyfikuje kryteria i zasady co do doboru definiowanych pojęć oraz struktury pojedynczego rekordu terminologicznego.
mmmNa podstawie powyższej normy przyjęto następujące zasady budowy omawianego e-Przewodnika:

1)

Poszczególne części e-Przewodnika odpowiadają oddzielnym normom włączanym do zbioru Polskich Norm.

2)

W obrębie każdej z tych części poszczególne pozycje występują wkolejności alfabetycznej według wersji angielskojęzycznej danego hasła.

3)

Każda pozycja przewodnika odpowiada pojedynczemu definiowanemu pojęciu i zawierać:

a)

hasło podstawowe (termin) w języku angielskim z atrybutem normatywności,

b)

definicję odpowiadającego mu pojęcia w języku angielskim o charakterze normatywnym,

c)

tłumaczenie hasła (terminu) na język polski o charakterze informacyjnym (może wystąpić kilka wersji jako synonimy),

d)

definicję danego pojęcia w języku polskim o charakterze informacyjnym (może wystąpić kilka niesprzecznych definicji),

e)

dodatkowe, o charakterze encyklopedyczno – podręcznikowym, objaśnienia definiowanego pojęcia wraz z rysunkami, odsyłaczami do pozycji literaturowych, itp. (o charakterze informacyjnym).

4)

Te same hasła, występujące w różnych normach, wymieniane są w odpowiednich częściach przewodnika wraz z ich definicjami polskojęzycznymi.


   *    *    *   

                                    
mmmPrzewodnik terminologiczny winien wyraźnie rozróżniać definicję i sens danego pojęcia od terminu lub terminów, który (lub które) są jedynie słownym substytutem i formą komunikowania tego sensu i treści pojęcia. Jest przy tym rzeczą oczywistą, że dla tego samego pojęcia istnieje zwykle, nawet w obrębie tego samego języka lub tej samej dziedziny wiedzy, wiele różnych bliskoznacznych lub tożsamych terminów (synonimów). Jednocześnie ten sam termin może oddawać, w zależności od kontekstu, pojęciowo odmienne znaczenia. Oba te zjawiska są naturalne i oczywiste w języku potocznym, nawet wtedy, gdy językiem tym posługujemy się dla opisu zagadnień, teorii, metod itp. z zakresu dziedzin ścisłych, jak matematyka czy fizyka (wyłączamy tu języki formalne, jak np. język logiki formalnej czy języki opisu struktur danych i procesów, itp.).

Omawianą sytuację najpełniej, zdaniem Zespołu Redakcyjnego, oddaje następujący cytat z książki M. Hellera (2002) :

 

„[….] język potoczny ma wbudowany w swoją strukturę specjalny „mechanizm” polegający na tym, że małe zaburzenie znaczenia jakiegoś wyrażenia powoduje na ogół jedynie małe zaburzenie jego rozumienia. Dzięki temu dwóch użytkowników języka może się ze sobą skutecznie porozumiewać. Tę cechę języka można nazwać jego strukturalną stabilnością. Jeżeli w jakimś obszarze języka brak strukturalnej stabilności, to znaczy, jeżeli znaczenia wyrażeń są zbyt ostro od siebie oddzielone, wówczas niewielka zmiana znaczenia może powodować dużą zmianę rozumienia i porozumienie staje się niemożliwe[…]. Narzucanie językowi zbytniej ścisłości powoduje czasem utratę naturalnej stabilności strukturalnej języka, a co za tym idzie – utratę możliwości porozumienia. […] * ”

 

*Heller, M., 2002. Początek jest wszędzie. Prószyński i S-ka, s.36-37

 

mmmNiniejszym e-Przewodnik do Polskich Norm w dziedzinie informacji geograficznej wykorzystuje ten paradygmat jako myśl przewodnią, dzięki której przewodnik może być narzędziem wspomagającym stosowanie i upowszechnianie norm.

 

                                *    *    *                                  

mmmPraca jest firmowana i finansowana wspólnie przez Polski Komitet Normalizacyjny i Główny Urząd Geodezji i Kartografii.